Czas pracy osoby niepełnosprawnej

Sporo w ostatnich latach było „zamieszania” jeżeli chodzi o czas pracy osób niepełnosprawnych. Było to wynikiem wprowadzonych z dniem 1 stycznia 2012 roku zmian w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, które określiły że czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego i umiarkowanego stopnia niepełnosprawności będzie wynosił maksymalnie 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo.

Należy podkreślić że wcześniej, przez wiele lat obowiązującą maksymalną normą czasu pracy dla osób ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności było 7 godzin na dobę i 40 godz. tygodniowo. De facto więc wydłużono czas pracy osób ze znacznym i umiarkowanym stopniem. Co prawda osoba taka mogła pracować w skróconych normach czasu pracy (tzn. maksymalnie 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo), jednak tylko wtedy kiedy przedstawi pracodawcy zaświadczenie o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy, wydane przez lekarza przeprowadzającego badania profilaktyczne pracowników lub też w razie jego braku lekarza sprawującego opiekę nad osobą niepełnosprawną.

Powyższe zmiany przepisów od początku były mocno krytykowane. Skutkiem tego było m.in. złożenie wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z konstytucją art. 15 ust. 2 ustawy rehabilitacyjnej, który to przepis wprowadził zmiany w czasie pracy, wydłużające normę czasu pracy. W wyroku z 13 czerwca 2013 roku Trybunał Konstytucyjny zakwestionował powyższy przepis, który obowiązywał od 2012 roku. Skutkiem wyroku TK była kolejna zmiana art. 15 ust. 2 ustawy o rehabilitacji, a która obowiązuje od 16 lipca 2014 roku.

Od tej daty na mocy nowelizacji czas pracy osoby niepełnosprawnej w stopniu znacznym lub umiarkowanym nie może przekroczyć 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Jeżeli więc taka osoba podejmuje pracę na pełen etat, to będzie ją obowiązywał 7 godzinny czas pracy (w tygodniu łącznie 35 godzin). Jest to norma ustawowa, nie trzeba tutaj pokazywać pracodawcy żadnego zaświadczenia lekarskiego o potrzebie stosowania skróconej normy czasu pracy. Natomiast ustawodawca wprowadził możliwość wykonywania pracy w wyższym wymiarze czasu pracy tj. 8 godzin na dobę, jednak po pierwsze pracodawca może to zrobić wyłącznie na wniosek niepełnosprawnego pracownika, a po drugie tylko w takim przypadku, kiedy lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub lekarz sprawujący opiekę nad tą właśnie osobą wyrazi na to zgodę. W związku z tym pracodawca nie może „zmusić” pracownika ze znacznym lub umiarkowanym stopniem do pracy w wymiarze 8 zamiast 7 godzin na dobę, chyba że pracownik sam wyraża taką wolę a ponadto otrzyma zgodę lekarza na pracę w wyższym wymiarze. Warto podkreślić że koszt takiego badania lekarskiego ponosi pracodawca.